рдЖрджिрдХрд╡ि рд╣рд░्рдХ рд╡рд╣ाрджुрд░ рдЧुрд░ुрдЩः
рд╕ाрд▓िрдоेрдоा рдкाँрдЪрд╡рдЯा рдШрд░рдоाрдд्рд░ рднрдПрдХो рдЧाрдЙँ рдеिрдпो । рдЕрди्рдп рдЖрдлрди्рдд рджाрдЬ्рдпु рднाрдЗрд╣рд░ु рдЦाрд╕ рдЧाрдЙँ рд▓ाрдоिрд╕्рд╡ाрд░ा, рдвुрдЩ्рдЧाрд░े, рдЕрдХ्рд░ाрдЩ рд░ рдХрд░्рдоिрдбाँрдбाрдоा рд╡рд╕्рдиे рднрдПрдХो рд╣ुँрджा рд╡рд╣ाँрд▓ाрдЗ рд╕рд╡ैрд▓े рд╕ाрд▓्рдоे рдоाрд╣िрд▓ा рднрди्рдеे । рд╡рд╣ाँрд▓े рдШुрдоेрдХो рдлिрд░ेрдХो рдкрд░िрдЪрдп рд░ рдк्рд░рднाрд╡ рдЫाрдбेрдХा рдаाрдЙँрдХा рд╢ुрдн рдЪिрди्рддрдХрд╣рд░ुрд▓े рд╡рд╣ाँрд▓ाрдЗ ‘рд▓ाрдо्рдЫाрдиे рдоाрд╣िрд▓ा’ рднрдиि рдкुрдХाрд░ेрдХो рдкाрдЗрди्рде्рдпो । рдЫрд░рдЫिрдоेрдХ рдЧाрдЙँрдХा рдЪेрд▓िрд╡ेрдЯीрдХो рдк्рдпाрд░ो ‘рдЪे’ рдЕрд░्рдеाрдд рдЙрдкрдиाрдо рдЪाрд╣ी (рдк्рд▓्рд╣рди्рдо्рдР рдзрдЬ्рдпो рдо्рд╣ाрдЗрд▓ा) рдеिрдпो । рд╡рд╣ाँ рд╕ाрд╣्рд░ै рдоिрдЬाрд╕िрд▓ो, рдкрд░рдо्рдкрд░ा рд░ рд╕ंрд╕्рдХाрд░рд╡ाрджी рд╕्рд╡рднाрд╡ рдПрд╡ं рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡рдХो рдзрдиी рд╣ुрдиु рд╣ुрди्рде्рдпो । рд╕рдо्рд╡рдд реирежрезрей рд╕ाрд▓ рджेрдЦि рдиै рдЧीрдд рдХрд╡िрддा рд░ рд▓ेрдЦрди рдХ्рд╖ेрдд्рд░рдоा рдпाрдд्рд░ा рдЧрд░ेрдХो рджेрдЦिрди्рдЫ ।
рд╣ाрдоी рдЧुрд░ुрдЩрд╣рд░ुрдХो рдкैрддृрдХ рдерд▓ो рдЧрдг्рдбрдХी рдХ्рд╖ेрдд्рд░, рд╡िрд╢ेрд╖ рдЧрд░ी рдХрд╕्рдХी, рд▓рдордЬुрдЩ, рддрдирд╣ुँ рд░ рд╕्рдпाрдЩ्рдЧрдЬाрдХो рд╡्рдпाрдкाрд░िрдХ рдХेрди्рдж्рд░ рдкोрдЦрд░ा рднрдПрдХोрд▓े рдд्рдпрд╕ рддाрдХा рд╣ाрдоी рдЧुрд░ुрдЩрд╣рд░ुрдХो рд╡ेрдЪрд╡िрдЦрди, рдХिрдирдоेрд▓ рддрдеा рдЬрдо्рдХा рднेрдЯ рд╣ुрдиे рд░рдЩ्рдЧрдордЮ्рдЪ рд░ рдХेрди्рдж्рд░ рдиै рдкोрдЦрд░ा рдеिрдпो । рд▓ाрдо्рдЫाрдиे рдоाрд╣िрд▓ाрд▓े рдЧुрд░ुрдЩрд╣рд░ुрдХो рдЖрдл्рдиो рдЖрди्рддрд░िрдХ рд╣ैрд╕िрдпрдд рд░ рдХ्рд╖рдорддा рдЬे рдЬрд╕्рддो рднрдП рдкрдиि рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд╕рдн्рдпрддाрдХो рд╡िрдХाрд╕рдХो рдЕрднाрд╡ рдиै рднрди्рдиु рдкрд░्рдпाे, рдд्рдпрд╕ рд╡ेрд▓ा рд╣рдЯ рд╡рдЬाрд░рдоा рджेрдЦिрдПрдХो рд╣ाрдд рд╕рдоाрдПрд░, рдЫिрд▓्рд▓िрдПрд░, рдЬрддाрдкाрдпो рдд्рдпрддै, рдЬे рдкाрдпो рдд्рдпрд╣ी рдЧрд░ी рд╣िंрдб्рдиे рд░ рд╣िंрдб्рджा рд╣िंрдб्рджै рдЦाрдиे рдкिрдЙँрдиे рдк्рд░рд╡ृрдХ्рддिрд╡ाрдЯ рдЬोрдЧाрдЙँрди рдк्рд░рдпाрд╕ рд░ рдк्рд░рдпрдд्рди рдЧрд░्рдиु рднрдпो । рдкрдвाрдЗ рд▓ेрдЦाрдЗрддिрд░ рдз्рдпाрди рдирджिрдЗ рдлрдЬुрд▓ рдЦрд░्рдЪ, рдЬुрд╡ाрддाрд╕, рдХुрд▓рдд, рджुрд░्рд╡ेрд╢рдиी, рд╡рд╣ुрд╡िрд╡ाрд╣, рдЬрд╡рд░рдЬрд╕्рддि рд╡िрд╡ाрд╣, рдЭै рдЭрдЧрдбा рддрд░्рдл рдЙрди्рдоुрдЦ рдпुрд╡ा рдпुрд╡рддीрд▓ाрдЗ рд╕рдоेрдЯेрд░ рдоाрд░्рдЧ рдиिрд░्рджेрд╢рди рджिрди рдеाрд▓्рдиु рднрдпो । рд╕ाрдердоा рдкрд░ाрдкुрд░्рд╡ рдХाрд▓рджेрдЦी рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеिрдд рд╡рди्рджै рдЖрдЗрд░рд╣ेрдХो рд╡्рдпрд╡рд╣ाрд░ीрдХ рдиैрддिрдХ рд╢िрдХ्рд╖ाрд▓рдп рд░ोрдзीрдХो рджुрд░ुрдкрдпोрдЧ рдЬрд╕्рддा рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд╡ैрднाрд╡рдХा рд╡िрд╖рдпрд╣рд░ुрдоा рджेрдЦिрди рдеाрд▓ेрдХा рд╡िрдХृрддि рд░ рд╡िрд╢рдЩ्рдЧрддि рдк्рд░рддि рд╡ुрд▓рди्рдж рдЖрд╡ाрдЬ рдЙрдаाрдЙँрдиु рднрдпो । рд╕рдордЧ्рд░рдоा рдЧुрд░ुрдЩрдХो рдЕрд╕्рддिрдд्рд╡рд▓ाрдЗ рдордз्рдп рдирдЬрд░ рд░ाрдЦ्рджै рдк्рд░рдердо рд░ рджोрд╢्рд░ो рдЧुрд░ुрдЩ рд▓ोрдХрдЧीрддрд░ुрдкी рд╕рд╢рдХ्рддрддा, рд╕рдЪेрддрдиा рдПрд╡ं рд╡िрд╡िрдз рдЬाрдЧрд░рдг рдЕрднिрдпाрдирдХो рд╕ुрд░ुрд╡ाрдд рдЧрд░्рдиु рднрдПрдХो рдеिрдпो । рдЧाрдЙँ рд░ рд╡рд╕्рддिрд╣рд░ुрдоा рдЧрдЗ рдЧीрдд рдЧाрдПрд░ рд╢ंрдЦрдШोрд╖ рдЧрд░ी рд╕ुрдзाрд░рдХा рд╢्рд╡рд░ рдШрди्рдХाрдЙँрдиु рднрдПрдХो рдеिрдпो । рд╕ाँрдЪो рдЕрд░्рдердоा рднрди्рдиु рдкрд░्рджा, рд╡рд╣ाँ рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд╕ुрдзाрд░рдХा рд▓ाрдЧि рдПрдЙрдЯा рдк्рд░рдХ्рдЦрд░ рдЕрднिрдпрди्рддा рд╣ुрдиुрд╣ुрди्рде्рдпो ।
рдЖрджिрдХрд╡ि рд╣рд░्рдХ рдмрд╣ाрджुрд░ рдЧुрд░ुрдЩ рдЧрдг्рдбрдХी рдЕрдЮ्рдЪрд▓ рд╕्рдпाрдЩ्рдШрдЬा рдЬिрд▓्рд▓ा рд╕ाрдмिрдХ рдлेрджीрдЦोрд▓ा рдЧा.рд╡ि.рд╕. рд╡рдбा рдиं рем, рд╣ाрд▓ рдлेрджीрдЦोрд▓ा рдЧाрдЙँ рдкाрд▓िрдХा рд╡рдбा рдиं рез рд╕ाрд▓िрдоे рдбाँрдбाрдХो рджрдХ्рд╖िрдгी рдкाрдЦाрдХो рд░рдоाрдИрд▓ो рдаाрдЙ рдШрдоाрдЗрд▓ो рдЧाрдЙँ рд╕ाрд▓िрдоेрдоा рдкिрддा рджेрдм рдмрд╣ाрджुрд░ рд░ рдоाрддा рд▓рдо्рдоै рдХाрди्рдЫीрдмाрдЯ рд╕рдо्рд╡рдд резрепрепрей рд╕ाрд▓ рдоाрдШ резрез рдЧрддे рдЬрди्рдордиु рднрдПрдХो рдеिрдпो ।
рд╣рд░्рдХ рд╡рд╣ाрджुрд░ рдЧुрд░ुрдЩ, рдЙрдирдХा рд╡िрдзрд╡ा рдЖрдоा, рднрд░рдЦрд░ рдорд▓ाрдпрдоा рднрд░्рддि рднрдПрдХा рджाрдЬ्рдпु, рднाрдЙрдЬ्рдпु рд░ рджिрджी рд╕рд╣िрддрдХो рдкрд░िрд╡ाрд░рдоा рд╣ुрд░्рдХрдиु рднрдПрдХो рдеिрдпो । рд╣ाрдо्рд░ो рдЧाँрдЙ, рдаाрдЙँ рд░ рдерд▓ोрд╡ाрдЯ рдкोрдЦрд░ा рдкрдв्рди рдЬाрдиे рдордз्рдпे рдк्рд░ाрдпः рдкрд╣िрд▓ो рдЧुрд░ुрдЩрдХो рдЫोрд░ा рд╡рд╣ाँ рдиै рдард╣рд░्рдЫ । рд╢िрдХ्рд╖ाрдоा рдк्рд░рд╡ेрд╢िрдХा рдкрд░िрдХ्рд╖ा рдЙрддिрд░्рдг рдЧрд░े рдкрдЫि рд╕рдо्рд╡рдд реирежрезрео рд╕ाрд▓рдоा рдШрд░ рдирдЬिрдХैрдХो рд╕्рдХुрд▓ рджाрдордЧाрдбेрдоा рд╣ेрдб рдоाрд╕्рдЯрд░ рд╣ुрдиु рднрдпो । рдд्рдпрд╕ рдкрдЫि реирежреиреи рд╕ाрд▓рдоा рднुрдоि рд╕ुрдзाрд░ рдЦрд░िрджाрд░рдХो рдЬाрдЧिрд░ рдЦाрдПрд░ рдкोрдЦрд░ा рд╡рд╕्рдиु рднрдпो । рдпрд╕ै рдХ्рд░рдордоा рдкрдЫि рд╕рд╣рдХाрд░ी рдиिрд░िрдХ्рд╖рдХрдХो рдкрджрдоा рд╕्рдпाрдЩ्рдЧрдЬाрд╡ाрдЯ рд╕ेрд╡ा рдиिрд╡ृрдд рднрдП рдкрдЫि рдлेрджिрдЦोрд▓ा рд╡рдЬाрд░рдоा рдШрд░ рд╡рдиाрдПрд░ рд╕्рдеाрдпी рдиिрд╡ाрд╕ рдЧрд░्рдиु рднрдПрдХो рдеिрдпो । рд╕рдо्рд╡рдд реирежремрен рд╕ाрд▓рдоा рдЙрдирдХो рджेрд╣ाрди्рдд рднрдпो । рд╡рд╣ाँрдХो рдПрдХ рдЫोрд░ा, рдЫोрд░ी рд░ рд╢्рд░ीрдорддी рд╣ुрдиुрд╣ुрди्рдЫ ।
рдЧाрдЙँрд╣рд░ुрдоा рд╣ुрдиे рдЪ्рдпाрд▓ें рд╣ोрд▓ेंрдоा рдкुрдЧी рдд्рдпрд╣ाँрдХा рднрдж्рд░рднрд▓ाрдж्рдоीрд╣рд░ुрд╕ंрдЧ рднेрдЯрдШाрдЯ рдЧрд░ी рдЖрдл्рдиा рднाрд╡рдиाрд╣рд░ु рдк्рд░рд╕्рддुрдд рдЧрд░्рдиे рдпुрд╡ा, рдпुрд╡рддी рд░ рджौंрддाрд░ीрд╣рд░ुрд╕ंрдЧ рд╕ंрдЧрдд рдЧрд░ी рд░ाрдп рд▓िрдиे рд░ рдЖрдл्рдиा рдЕрдиुрднूрддिрд╣рд░ु рд╡ाँрдб्рдиे, рдЧाрдЙँрдХा рдЖрдоाрд╣рд░ु, рдкिрдбिрдд рд╕рдоुрд╣рд╣рд░ु рд╡िрдЪрдоा рдЧрдЗ рддिрдиिрд╣рд░ुрдоा рдШрдЯेрдХोे рднोрдЧेрдХो рджुःрдЦ рд╡ेрджрдиाрдХा рдХुрд░ाрд╣рд░ु рд╕рдоेрдЯ्рджै рдЧीрдд рд╡рдиाрдЗ рдЧाрдЙँрдиे рдЧрд░ेрдХो рдкाрдЗрди्рде्рдпो । рд╡िрд╢ेрд╖ рдЧрд░ेрд░ рд▓्рд╡ाрдЩ, рдШрд▓ेрд▓, рд░िрд╡рди, рд▓ाрд╣ाрдЪोрдХ, рдШाрдЪोрдХ, рдЕрд░्рдорд▓ा, рд╡िрдЬрдпрдкुрд░, рдЦिрд▓ाрдЩ, рд╕िрдХ्рд▓ेрд╕, рдеाрдХ, рдпाрдЩрдЬाрдХोрдЯ, рдзрдо्рдкुрд╕, рд▓ुрдо्рд▓े, рдкाрдЙрджुрд░, рднрджौрд░े, рддाрдоाрдЧी, рдЧрд▓ेрдо, рд╡ाँрдЧे, рджрд░ौं, рд╕िрд░ुрд╡ाрд░ी, рдкुрдо्рджी, рднुрдо्рджी, рдордЯ्рдЯिрдЦाрди рд░ рдиुрд╡ाрдХोрдЯрдоा рд╕рдоेрдд рдЖрдл्рдиै рдЧाрдЙँ рдШрд░ рд╡рд░िрдкрд░ीрдХा рдХ्рд╖ेрдд्рд░рдоा рд╡рд╣ाँрдХो рдк्рд░рднाрд╡ рд░рд╣ेрдХो рдкाрдЗрди्рдЫ । рдЖрдЬ рджेрд╢ рднрд░ рддрдоूрд╣рд░ुрдХोрд▓ाрдЧी рд╡рд╣ाँрд▓े рдкुрд░्рдпाрдЙँрдиु рднрдПрдХो рдпोрдЧрджाрди, рдд्рдпाрдЧ, рдорд╣ाрдирддाрдХो рд╡िрд╖рдпрд▓े рд╡рд╣ाँ рдЪिрд░ рд╕्рдорд░рдгिрдп рд░ рдЕрдорд░ рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ рд╡рди्рдиु рднрдПрдХो рдЫ ।
рд░िрдо्рдП рдкुрдХाрд░, рд╕ौрддा рдлिрд░ рд╣्рдпाрд╡ рдкिрд╡िрдиो, рдЖрдоाрдпे рд╡िрд▓ाрдк, рдЕрд╣्рдпाрджो рд▓ाрдЧुрд░, рд░ोрдзींрджे рдкिрднिंрдиो, рдЦрдЗрд▓े рддрдоू рд░िрдо्рдП рдордпुрдо्рдП рдЦेрд╡ рдк्рд╣्рд░िрд╡ рд▓ोрднिंрдиो । рдЧрд╣ाрдиा рдЖрд╣्рд░ीрджो, рдЬुрд╡ा рдЖрдХ्рд▓्рдпोंрдиो, рдлрдЯ्рдЯा рдХे рдЖрд▓рджो рдЬрд╕्рддा рдорд░्рдо рд╕्рдкрд░्рд╕ी рднाрд╡рдиाрдХा рдЧीрддрд╣рд░ु рд▓ेрдЦ्рдиे рд░ рдЧाрдЙँрдиे рдЧрд░्рдиु рднрдпो । рджुрдЗрд╡рдЯा рдЧीрддрдХा рдХिрддाрд╡рд╣рд░ु рдоुрд╕्рдХिрд▓рд▓े рдк्рд░рдХाрд╢िрдд рднрдП рдкрдиि рдЕрдЭ рд╡рд╣ाँрдХा рдзेрд░ै рдЧीрдд рдХрд╡िрддाрд╣рд░ु рдЬрд╕्рддैः рд╕िрд░ुрд╡ाрд░ी рдЧाрдЙँрдоा рдоाрдЭैрдоा рдкैрд╣्рд░ो рдХрд╕рд░ी рдЧрдП рд╣ो । рд╣ेрд░ рди рдХрдаै рдиेрдкाрд▓ी рд╡рд╕ेрдХो рдЭुрдкрдбी рд╡ाँрд╕ рдШाрд░ी, рд╡िрдзрд╡ा, рд╡िрд▓ाрдк рдЬрд╕्рддा рдзेрд░ै рдЧीрддрд╣рд░ु рд╡рд╣ाँрд╡ाрдЯै рд╕ुрдиेрдХो рдеिрдПँ । рддрд░, рдкुрд╕्рддрдХрдХो рд░ुрдкрдоा рдЖрдПрди । рдкрдЫि рд╡рд╣ाँрдоा рдЖँрдЦाрдХो рдХрдордЬोрд░ी рд░ рд╕рдо्рдЭрдиा рд╢рдХ्рддिрдоा рдиिрддाрди्рддै рд╣्рд░ाрд╕ рдЖрдПрдХो рдкाрдЗрдПрд╡ाрдЯ рддी рдЧीрдд рд░ рд▓рдп рдиै рдеाрд╣ा рд╣ुрди рд╕рдХेрди ।
рд╕рдо्рд╡рдд реирежрелреи рд╕ाрд▓рдоा ‘рддрдоू рдЫोंрдЬ рдзीं’рдХो рдк्рд░рдердо рд░ाрд╖्рдЯ्рд░िрдп рдорд╣ाрдзिрд╡ेрд╢рди, рдХाрдардоाрдг्рдбौंрдоा рд╣ुँрджा, рд╡рд╣ाँрд▓ाрдЗ рдк्рд░рдердо рдкрдЯрдХ рдкрд╣िрдЪाрди рдЧрд░ाрдЙँрджै рдкुрд░рд╕्рдХिृрдд рдЧрд░ाрдЗрдПрдХोे рдеिрдпो । рдд्рдпрд╕ै рддाрдХा рдоैрд▓े рд╡рд╣ाँрд╕ंрдЧ рдХुрд░ा рдЧрд░्рджा ‘рдоैрд▓े рд▓ेрдЦेрдХा рдЧीрдд, рдХрд╡िрддाрдХो рдо рд╢िрд░्рд╖рдХрд╕рдо्рдо рдкрдиि рд╕рдо्рдЭрдиा рдЧрд░्рди рд╕рдХ्рджिрди । рдЧीрддрдХो рд╣рд░рдлрд╣рд░ु рд░ рд▓рдпрдХो рдд рд╕рдо्рдЭрдиा рд╣ुрдиे рдХुрд░ै рднрдПрди’ рднрди्рдиु рд╣ुрди्рде्рдпो । рдХрддि рдЧीрддрдХा рд╡ोрд▓рд╣рд░ु рд╕рдо्рдЭेрд░ рд▓рдп рд╕рд╣िрдд рд╕ुрдиाрдЙँрджै рдпी рдЧीрддрд╣рд░ु рдкрдиि рддрдкाрдЗрд▓े рдиै рдХрде्рдиु рднрдПрдХा рд╣ुрди рдиी рднрдиेрд░ рднрди्рджा, рд╣ो рддрд░, рд╕рдо्рдЭрди рд╕рдХ्рджिрди рднрди्рдиु рд╣ुрди्рде्рдпो । рд╡рд╣ाँрд▓े рдд्рдпрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рдЧीрдд рдХрд╡िрддा рд░рдЪेрд░ рдк्рд░рдЪाрд░ рдк्рд░рд╕ाрд░ рд╣ुँрджा рд╣ाрдоी рд╕ाрдиै рдеिрдпौं ।
рдкрдЫिрд▓्рд▓ा рджिрдирд╣рд░ुрдоा рд╡рд╣ाँрд▓े рднрди्рдиे рдЧрд░ेрдХो рдеाрд╣ा рдкाрдПрдХो рдЫु । рдоैрд▓े рдкुрд░рд╕्рдХाрд░ рдкाрдЙँрди рднрдиेрд░ рд▓ेрдЦिрди । рдЬрдоाрдиा рдкрдиि рдпрд╕्рддो рд░ाрдо्рд░ो рдеिрдПрди । рд╣ाрдо्рд░ो рдЬाрддिрдп рдЧौрд░рд╡рдордп рдЗрддिрд╣ाрд╕рд▓ाрдЗ рдХाрдпрдо рд░ाрдЦ्рди рд╕рдХ्рдиु рдкрд░्рдиे рдаाрдиें । рд╕рдоाрдЬ рд╕ुрдзाрд░ рдЧрд░्рдиे рднाрд╡рдиा рдЖрдпो । рд╕рдн्рдпрддा рд╕िрдХ्рди рд░ рд╕िрдХाрдЙँрдиु рдкрд░्рдиे рдаाрдиें । рдкिрдЫोрдбिрдПрдХो рдЬाрддी рдЬрд╕्рддो рд╣ुрдиु рднрдПрди рднрди्рдиे рдаाрдиेрд░ рд╕ंрд╕्рдХाрд░ рдПрд╡ं рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рдкрд░рдо्рдкрд░ाрдХो рд╡िрдкрд░िрдд рд╣ाрдо्рд░ो рдЬाрддिрдоा рд╡्рдпाрдк्рдд рдХुрд░िрддी рддрдеा рд╡िрд╕рдЩ्рдЧрддीрд╣рд░ु рд╕рд╣рди рдирд╕рдХी рдорд▓ाрдЗ рдоेрд░ो рдЕрди्рддрд░ рдордирд▓े рдХрд▓рдо рд╕рдоाрдЙँрди рдШрдЪ्рдШрдЪ्рдпाрдпो । рдд्рдпрд╕ैрд▓े, рд▓ेрдЦ्рди рд░ рдЧाрдЙँрди рдеाрд▓ें ।
рддрдд्рдХाрд▓िрди рд╡рдбाрд╣ाрдХिрдо рд╢्рд░ी рдЧрдо рд╡рд╣ाрджुрд░ рдЧुрд░ुрдЩ, рдЕрдЮ्рдЪрд▓ рдкрдЮ्рдЪाрдпрдд рд╕рднाрдкрддि рд╢्рд░ी рд▓рдХ्рд╖ рд╡рд╣ाрджрд░ рдЧुрд░ुрдЩ, рдЬीрд▓्рд▓ा рдкрдЮ्рдЪाрдпрдд рд╕рднाрдкрддि рд╢्рд░ी рдЪрди्рдж्рд░ рд╕िंрд╣ рдШрд▓े, рднुुрдоि рд╕ुрдзाрд░ рдЕрдзिрдХाрд░ी рд╢्рд░ी рдЗрд╢्рд╡рд░ рд╡рд╣ाрджुрд░ рдЧрд░ुрдЩ рд╕рд╣िрддрдХा рднु.рдкु. рдЧोрд░्рдЦा рд╕ैрдиिрдХ рдЕрдлिрд╕рд░, рдЧाрдЙँрдХा рдоुрдЦिрдпा, рдЬिрдо्рдоुрд╡ाрд▓, рдЧुрд░ुрдЩ рдк्рд░рдзाрди рдкрдЮ्рдЪрд╣рд░ुрдХो рд╕ाрде рд╕ंрдЧрддрдоा рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рд╕ुрдзाрд░ рд░ рдЬाрдЧрд░рдг рдк्рд░рдпाрд╕ рднрдП рдЧрд░िрдПрдХो рдкाрдЗрди्рдЫ । рдпрд╕рд░ी рд╡рд╣ाँрд▓े рд╕ाрдоाрдЬिрдХ рдХ्рд░ाрди्рддि рд▓्рдпाрдЙँрди рд╕рдлрд▓ рд╣ुрдиु рднрдПрдХो рдеिрдпो । рдпрд╕ै рддाрдХा, рдпрд╕ै рдХ्рд░рдордоा рд╡рд╣ाँрдХो рдк्рд░рдердо рд╢ुрдн–рд╡िрд╡ाрд╣ рд╡िрдЬрдпрдкुрд░ рдЧाрдЙँрд╡ाрдЯ рднрдПрдХो рдеिрдпो ।
рдПрдХ рдкрдЯрдХ рдЪाрд░рдШрд░ेрдХा рд░िрдо्рдПрд╣рд░ुрд╕ंрдЧ рдоाрд░्рдоिрдХ рджोрд╣ोрд░ी рдЧीрдд рдЧाрдЙँрдиु рднрдПрдХो рдеाрд╣ा рдЫ । рдоाрд░्рдоिрдХ рдЫेंрдбрдЦाрди рдЧीрддрдХा рд╡ोрд▓ि рд╡рд╣ाँрдХा рд╡िрд╢ेрд╖рддा рднрдПрдХाрд▓े рд╕рд╣рднाрдЧी рд╕рд╡ैрд▓े рдЖрдкाрд╕рдоा рд╡िрд▓ौрдиा рдердкेрд░ рдЧाрдЙँрди рдеाрд▓े । рдк्рд░рднाрд╡िрддрдХा рд╕ाрде рднाрд╡ुрдХ рд╡рдиेрд░ рдд्рдпो рдоाрд╣ौрд▓ рдиै рд░ोрдПрдХो рдорд▓ाрдЗ рд╕рдо्рдЭрдиा рдЫ । рдоैрд▓े рдкрд╣िрд▓ो рдкрдЯрдХ рджोрд╣ोрд░ी рдЧीрдд рд╕ुрдиेрдХो рдпрд╣ी рдеिрдпो । рдорд▓ाрдЗ рдпрд╣िрд╡ाрдЯ рдк्рд░ेрд░рдгा рдоिрд▓्рдпो । рдЖрдХृрд╖्рдЯ рднрдПँ, рдЧрдо्рднिрд░ рд░ुрдкрд╡ाрдЯ рджोрд╣ोрд░ी рдЧीрддрдХो рд╡िрдЯ рдоाрд░्рди рд╕рдХिрди्рдЫ рднрди्рдиु рдкрд░्рдпो । рдпिрдиै рдШрдЯрдиाрдХ्рд░рдорд▓े рдЧीрдд, рд▓ोрдХрдЧीрдд, рджोрд╣ोрд░ी рдЧीрдд, рд▓ेрдЦ, рдХрдеा, рдХрд╡िрддा, рдиिрд╡рди्рдз, рдк्рд░рд╡рди्рдз рд╕рдоेрддрдХो рд╕ाрд╣िрдд्рдпिрдХ рдлाँрдЯрддрд░्рдл рдкाрдЗрд▓ा рдЪाрд▓्рди рдерд▓ेрдХो рдо рдоाрдеी, рджाрдЬु рдоाрд╣िрд▓ाрдХो рдаुрд▓ै рдк्рд░рднाрд╡ рдЫ ।
рдЧुрд░ुрдЩ рдЧाрдЙँ рд░ рд╡рд╕्рддी рд╡рд╕्рддीрдоा рдбुрд▓ें, рднрди्рдиु рд╣ुрди्рде्рдпो । рд╕рд╡ैрд▓े рдЖ–рдЖрдл्рдиा рд╡ेрджрдиाрд╣рд░ु рдкोрдЦ्рджрдеे । рдоेрд░ो рдЧीрдд рд╕ुрдиेрд░ рдХрддि рдд рднрдХ्рдХाрдиो рдЫाрдбेрд░ рд░ुрди्рдеे । рдд्рдпो рд╕рдо्рдЭрдиा рдоेрд░ो рдорди рднिрдд्рд░ рдЕрдЭ рдЬीрд╡िрддै рдЫ । рдд्рдпрд╕्рддो рджेрдЦेрд░ рдорд▓ाрдЗ рд╣ौрд╕ेрд▓ा рдоिрд▓्рджрде्рдпो । рдо рд╕рдлрд▓ рднрдПрдХो рд╕рдо्рдЭрди्рдеें । рдЕрдЭ рдХेрд╣ी рдЧрд░्рдиु рдкрд░्рдЫ рднрди्рдиे рдаाрдиेрд░ рдд्рдпрд╕्рддो рдХाрд░्рдпрдоा рдо рд▓ाрдЧी рд░рд╣ें । рдЕрдЧाрдбी рд╡рдвी рд░рд╣ें, рд╣ाрд░ рдЦाрдЗрди, рд╡рд╣ुрд▓ा рдЭैं рдПрдХोрд╣ोрд░िрдЗ рд░рд╣ें । рд╡ैрд░ाрдЧी рдЭैं рдк्рд░рд╕्рддुрдд рд╣ुрди्рдеें । рд╣рд░िрдк рдЭैं рджेрдЦिрди्рдеें । рдорд░्рдордЬ्рдЮ рд╡рдиेрд░ рдПрдХाрдЧ्рд░рддाрдХा рд╕ाрде рдЧाрдЙँрдиे рд╣ुँрджा, рдХрд╕ैрд▓े рдд рдорд▓ाрдЗ рдкाрдЧрд▓ рд╕рдо्рдЭрди्рдеे । рдоेрд░ा рдпрд╕्рддा рд╕ुрдзाрд░, рд╕рдЪेрддрдиा, рд╕рд╢рдХ्рддрддा рдЭрд▓्рдХाрдЙँрдиे рдЕрднिрд╡्рдпрдХ्рддि рд╣ुрди्рде्рдпो । рдд्рдпрд╕ैрд▓े, рд╕्рд╡ाрд░्рдеी, рдЯाрдаा, рд╡ाрдаा, рджुрд░्рд╡ेрд╢рдиी рддрдеा рдЪрд░िрдд्рд░ рд╣िрди рдЖрдл्рдиो рд╡िрдЪाрд░рд╕ंрдЧ рдирдоिрд▓्рдиे рдЬрд╕्рддाрд╣рд░ुрд╡ाрдЯ рдоैрд▓े рдирдоिрдаो рднрдиाрдЗ рд░ рдЕрдкрдоाрди рд╕рдоेрдд рд╕рд╣рдиु рдкрд░ेрдХो рдеिрдпो । рдорд╕ंрдЧ рдХेрд╣ी рдд्рдпрд╕्рддो рддिрддो рдЕрдиुрднрд╡ рдкрдиि рдЫ । рддैрдкрдиि рдХेрд╣ी рди рдХेрд╣ी рдЧрд░ी рдиै рд░рд╣ें ।
рд╕ाँрдЪै рднрдиौं рднрдиे, рдд्рдпो рд╕рдордп рдЖрдЬрдХो рдЬрд╕्рддो рдеिрдПрди । рдЕрд╡рд╕рд░рд╣рд░ु рдХрдо рдеिрдпो । рдЖрдЬрдХो рдЬрд╕्рддो рд╡ाрддाрд╡рд░рдг рдкाрдПрдХो рднрдП рдЕрдЭ рдмрдвी рдЧрд░्рди рд╕рдХिрди्рде्рдпो рдЬрд╕्рддो рд▓ाрдЧ्рдЫ । рдЬे рд╣ोрд╕, рдоैрд▓े рдаिрдХै рдЧрд░ेрдХो рд░рд╣ेрдЫु рднрди्рдиे рдаाрдиेрдХो рдЫु рддрд░ рдд्рдпрддी рдзेрд░ै рдЧрд░्рди рд╕рдХेрдХो рдЬрд╕्рддो рднрдиे рд▓ाрдЧेрдХो рдЫैрди । рдЖрдЬ рддрдкाрдЗрд╣рд░ुрд╡ाрдЯ рдпрд╕ рдк्рд░рдХाрд░ рднрдПрдХो рдк्рд░рд╢ंрд╕ा рд░ рд╕рдо्рдоाрдирд▓े рдорд▓ाрдЗ рдзेрд░ै рд╕рди्рддोрд╖ рдоिрд▓ेрдХो рдЫ । рдзेрд░ै рдЦुрд╕ी рддुрд▓्рдпाрдПрдХो рдЫ । рдоेрд░ो рдаुрд▓ो рдоुрд▓्рдпाँрдХрди рднрдПрдХो рдорд╣рд╢ुрд╕ рдЧрд░ेрдХो рдЫु । рдЧुрд░ुрдЩ ‘рдЖрджिрдХрд╡ि’ рд╕рдо्рдоाрди рджिрдПрд░ рдЕрднिрдирди्рджрди рдЧрд░ी рд░рд╣рдиु рднрдПрдХो рдЫ । рдоेрд░ो рдЬीрд╡рдирдоा рдпो рдЕрд╡िрд╢्рдорд░рдгीрдп рдХ्рд╖рдг рд╣ो । рддрдкाрдЗрд╣рд░ु рд╕рд╡ैрд▓ाрдЗ рдЕрднाрд░ рдк्рд░рдХрдЯ рдЧрд░्рджै рдХृрддрдЬ्рдЮाрддा рдЬ्рдЮाрдкрди рдЧрд░्рди рдЪрд╣ाрди्рдЫु, рднрди्рдиु рднрдПрдХो рдеिрдпो ।
рдпрд╕рд░ी рдЧुрд░ुрдЩ рдоाрдд्рд░ाрдХै рдк्рд░ाрддः рд╕्рдорд░рдгिрдп рд╡्рдпрдХ्рддिрдд्рд╡ рд╡рди्рдиु рднрдПрдХो рд╢्рд░рдж्рдзेрдп рджाрдЬ्рдпु рд╣рд░्рдХ рд╡рд╣ाрджुрд░ рд╣ाрдо्рд░ो рдХुрд▓ рдХै рджिрдкрдХ рд╣ुрдиुрд╣ुрди्рдЫ । рдЧुрд░ुрдЩ рдЖрджिрдХрд╡ि рдХै рдк्рд░ेрд░рдгाрд▓े рд╣ाрдоी рднाрдЗ рдЫोрд░ाрд╣рд░ुрд▓े рдЙрдкрдпुрдХ्рдд рд╕ोंрдЪрд╡ाрдЯ рд╡рд╣ाँрдХो рджृрд╖्рдЯिрдХोрдгрд▓ाрдЗ рдкрдЪ्рдЫ्рдпाрдЙँрди рд╕рдХ्рдиु рдкрд░ेрдХो рдЫ । рд╣ाрдо्рд░ा рднाрд╡ी рдкिंрдбी рддрдеा рд╕рдорд╕्рдд рдЧुрд░ुрдЩ рд╕рд░्рдЬрдХрд╣рд░ुрд▓ाрдЗ рдпрд╣ी рдЖрдЧ्рд░рд╣ рдЧрд░्рди рдЪрд╣ाрди्рдЫु । рд╕ाрдеै рд╡рд╣ाँрд▓ाрдЗ рдпрд╣ी рдоेрд░ो рд╢्рд░рдж्рдзा рд╕ुрдорди рдЯрдХ्рд░्рдпाрдЙँрди рдЪрд╣ाрди्рдЫु ।
рд▓ेрдЦрдХ рдЪोрдЧ рдЕрд░ुрдг рдХुрдоाрд░ рдЧुрд░ुрдЩ, рдлेрджिрдЦोрд▓ा, рд╕्рдпाрдЩ्рдШрдЬा ।
рд╣ाрд▓ः рдХोрд▓ोрд░ाрдбो, рдЕрдоेрд░िрдХा ।
12/20/2019
Great gurung poet Harka bdr grg.
рдЬрд╡ाрдм рджेंрд╣рдЯाрдПंThank you mhitheba. Gyasaje.
рд╣рдЯाрдПं